ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΜΝΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΙΜΗΣ ΣΤΟΝ ΣΙΜΟ ΚΕΡΑΣΙΔΗ

70 χρόνια από την θυσία του

Η Τούμπα τίμησε τον  συντοπίτη μας, αγωνιστή Σίμο Κερασίδη

  Το Σάββατο 13 του Απρίλη, η Πρωτοβουλία Κατοίκων Τούμπας, διοργάνωσε μια εκδήλωση μνήμης και τιμής στον αγωνιστή της αντίστασης Σίμο Κερασίδη, που ακριβώς πριν 70  χρόνια δολοφονήθηκε από συνεργάτες των Γερμανών στην περιοχή της Κοζάνης. Ήταν  13 του Απρίλη του 1943, όταν μαζί με μια ομάδα αγωνιστών Εαμιτών, μαρτύρησε με βασανιστικό τρόπο κλείνοντας έτσι μια σύντομη αλλά θυελλώδη διαδρομή αγωνιζόμενος αδιάκοπα, από τα άγουρα χρόνια του, για την εθνική και κοινωνική λευτεριά του λαού μας. Η Πρωτοβουλία Κατοίκων Τούμπας με ιδιαίτερη χαρά παρουσίασε στην εκδήλωση αυτή, το ιστορικό μυθιστόρημα «Στο ρύγχος του λύκου» του Τουμπιώτη λογοτέχνη Σίμου Κερασίδη, στο οποίο εξιστορείται η ζωή και η δράση του αγωνιστή.

Σε μια αίθουσα γεμάτη από κόσμο αλλά και συγκίνηση ανακατεμένη με μνήμες, στην αίθουσα του Πολιτιστικού Κέντρου, μίλησαν για τον Σίμο Κερασίδη, ο καθηγητής Σύγχρονης Ιστορίας του ΑΠΘ Γιώργος Μαργαρίτης, ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Σπύρος Κουζινόπουλος και ο συγγραφέας Βασίλης Τσιράκης.  Τελευταίος πήρε τον λόγο ο δημιουργός του  μυθιστορήματος  Σίμος Κερασίδης, ανιψιός του αγωνιστή  που το βιβλίο του αποτέλεσε την αφορμή, για να ξανά-μνημονευτεί  και να ζωντανέψει η μορφή και το παράδειγμα του ηρωικού αγωνιστή.

  Όλοι οι ομιλητές αναφέρθηκαν στον κεντρικό ρόλο του Σίμου Κερασίδη στην ανάπτυξη των πρώτων μορφών και των πρωτοβουλιών αντίστασης στην τριπλή Γερμανό-ιταλική και Βουλγάρικη κατοχή στην Θεσσαλονίκη και στην Μακεδονία αλλά και στον πολύ σημαντικό ρόλο του στα δύσκολα χρόνια της Μεταξικής δικτατορίας. Τότε που στην βαθιά και σκληρή παρανομία κατάφερε μαζί με μια μικρή ομάδα αγωνιστών να κρατήσει αναμμένη την σπίθα της αντιφασιστικής  και απελευθερωτικής δράσης, να διατηρήσει  ανέπαφες οργανώσεις του ΚΚΕ και να προετοιμάσει έτσι τον αγώνα ενάντια στους κατακτητές. Έγιναν  αναφορές στα πρώτα βήματα του στην ΟΚΝΕ, στον Μάη του 36, στις περιβόητες αποδράσεις του, στην υποδοχή που επιφύλαξε στον Μανιαδάκη στην αστυνομία της Δράμας,  στην οργάνωση  «Ελευθερία» στην ίδρυση της οποίας έπαιξε  κρίσιμο ρόλο, στα σαμποτάζ  ενάντια στους Γερμανούς, στα παράνομα τυπογραφεία στην Θεσσαλονίκη και στις Σέρρες  και άλλα πολλά. Όλοι  οι ομιλητές  έκριναν σκόπιμο να μην αρκεστούν  στις ιστορικές αναφορές  άλλα  να επισημάνουν με διαφορετικά λόγια ο καθένας  πως το παράδειγμα του Κερασίδη και όσων αγωνίστηκαν με αυτοθυσία  για την λευτεριά  της Ελλάδας και του λαού της αποτελεί οδηγό και για τις σημερινές δύσκολες συνθήκες και παράδειγμα για τις νέες γενιές.

Ο Γιώργος Μαργαρίτης αναφέρθηκε στους κύκλους που έκλεισαν και στους κύκλους που ανοίγουν με τα ίδια πάντα προτάγματα και ιδανικά, λέγοντας χαρακτηριστικά «Κλείνουν οι κύκλοι αλλάζουν οι γενιές σαστίζουν πρόσκαιρα οι ανθρώπινες κοινωνίες. Πολλοί αυτό το σάστισμα το μετέφρασαν σαν τέλος της ιστορίας. Ο καπιταλισμός θριάμβευσε, η οικονομία και η πολιτική ταυτίστηκαν, έγιναν ένα αρμονικό σύνολο. Οι αγώνες τέλειωσαν, η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, η υποταγή του αδύναμου έθνους στο ισχυρό, έγιναν κανόνας της ζωής μας στο σήμερα, στο αύριο, στο ορατό και αόρατο μέλλον.» βάζοντας το γενικό περίγραμμα των κυρίαρχων απόψεων στους καιρούς που ζούμε.

Συνεχίζοντας επισήμανε  ιδιαίτερα την προσπάθεια να βρεθεί ο τόπος που είχε θαφτεί ο Κερασίδης με τους συντρόφους του από τους δολοφόνους. Προσπάθεια που έκανε η ΝΕ  Κοζάνης του ΚΚΕ  στα τέλη της δεκαετίας του 80 μαζί με τον ανιψιό του αγωνιστή, και έτσι από τότε τα λείψανα του Κερασίδη αναπαύονται στο μνημείο της μάχης του Φαρδύκαμπου. Αναζήτηση  και προσπάθεια  που είχε  ευρύτερους συμβολισμούς και ιδιαίτερη  σημασία για το σήμερα όπως σημείωσε καταλήγοντας.

 «Οι κύκλοι έκλεισαν. Το αίτημα για αλλαγή αυτού του άδικου κόσμου παραμένει. Και μας υπενθυμίζει πόσο έντονο είναι αυτό το αίτημα η κρίση, η καπιταλιστική κρίση, που ζούμε σήμερα. Ας μην γελιόμαστε!  Αναζητούμε το χθες γιατί το σήμερα γίνεται όλο και πιο αφόρητο. Αναζητούμε την ιστορία των πρωτοπόρων των προγενέστερων, γιατί θέλουμε να ακολουθήσουμε τα βήματα και τα ίχνη τους. Να ξανανοίξουμε το βήμα μας για το μέλλον.»

  Στην πυκνή παρουσίαση της περιπετειώδους δράσης  του Σίμου Κερασίδη,  ο Σπύρος Κουζινόπουλος αναφέρθηκε στα πιο  γνωστά κατορθώματα του και περιέγραψε με ζωντανό  τρόπο μερικά από αυτά. Ξεκίνησε καταθέτοντας προσωπικές μνήμες από τα δικά του «πέτρινα χρόνια» 

«… Κοντεύει μισός αιώνας αφότου πρωτάκουσα γιαυτή την ηρωϊκή και συνάμα τραγική μορφή, για την αθλητική του δραστηριότητα, τους αγώνες του κατά της δικτατορίας του Μεταξά μέσα από τις γραμμές της ΟΚΝΕ και στη συνέχεια για τη δράση του στα μαύρα χρόνια της Κατοχής που τον ανέδειξαν σε έναν από τους πρωτομάχους της Εθνικής Αντίστασης. Δεν θα ξεχάσω ότι στις συζητήσεις που κάναμε στα χρόνια της δικτατορίας της χούντας, όταν αναφερόμασταν σε αγωνιστές του αντιδικτατορικού αγώνα που άντεξαν και δεν έσπασαν κάτω από τα βασανιστήρια, λέγαμε ότι «κράτησαν γερά όπως ο Κερασίδης». Ήταν άθελά του, αν και νεκρός, το μέτρο σύγκρισης.»

Συνέχισε με τις πολυάριθμες δράσεις και πρωτοβουλίες στις οποίες συμμετείχε ο Κερασίδης. Μεταξύ άλλων, αναφέρθηκε στην ίδρυση της οργάνωσης Ελευθερία:

«…Τα στελέχη του Μακεδονικού Γραφείου για να πετύχουν την οργάνωση της αντίστασης των Βορειοελλαδιτών, πρωτοστατούν στη συνένωση των υγιών πολιτικών δυνάμεων της εποχής και στο συντονισμό του αγώνα κατά των κατακτητών. Η προσπάθεια αυτή καρποφορεί, όταν στις 15 Μαϊου 1941, ένα μόλις μήνα μετά την εισβολή των Ναζί στη χώρα μας, δημιουργείται στη Θεσσαλονίκη η εθνικοαπελευθερωτική οργάνωση «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ». Το πρακτικό ίδρυσης της οργάνωσης είχαν υπογράψει: Εκ μέρους του ΚΚΕ ο γραμματέας του Μακεδονικού Γραφείου, Απόστολος Τζανής, ο γραμματέας της ΟΚΝΕ, Σίμος Κερασίδης, ο γιατρός Γιάννης Πασαλίδης εκ μέρους του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ελλάδος,  ο δικηγόρος Θανάσης Φείδας εκ μέρους του Αγροτικού Κόμματος, ο Γεώργιος Ευθυμιάδης εκ μέρους της Δημοκρατικής Ένωσης και ο συνταγματάρχης Δημήτριος Ψαρρός που ανέλαβε και στρατιωτικός αρχηγός της οργάνωσης. ...»

Και κατέληξε λέγοντας  « Δυστυχώς ο αγώνας εκείνος των ηρώων του Μακεδονικού Γραφείου στα επόμενα χρόνια καλύφθηκε από το πέπλο της λησμονιάς. Αντί με την ανάδειξή του, να αποτελεί πηγή έμπνευσης και φρονηματισμού. Ιδιαίτερα στη δύσκολη σημερινή εποχή που λόγω της βαθειάς οικονομικής κρίσης και της κατάρρευσης του πολιτικού συστήματος της μεταπολιτευτικής περιόδου, βρήκαν την ευκαιρία να αναζωπυρωθούν νεοναζιστικές αντιλήψεις και σχηματισμοί. Κι όμως, το παράδειγμα του Σίμου Κερασίδη θα πρέπει να εμπνέει τους νέους της χώρας μας όχι μόνο σήμερα, αλλά στον αιώνα τον άπαντα. Γιατί ο Κερασίδης στάθηκε Αγωνιστής, Ολόρθος, Ψηλομέτωπος, Παλληκάρι με όλη τη σημασία της λέξης. Με ακλόνητη πίστη στα μεγάλα πανανθρώπινα Ιδανικά. Και μένει πάντα ζωντανός! Αιώνια θα 'ναι η μνήμη του.»

Τέλος ο Βασίλης Τσιράκης  ολοκλήρωσε την ομιλία του που κυρίως στάθηκε στην παρουσίαση του μυθιστορήματος με τα παρακάτω εύστοχα λόγια «Σήμερα λοιπόν σε συνθήκες βαθιάς και ολόπλευρης κρίσης, όπου (όπως η  ιστορία έχει δείξει) η τέχνη όχι μόνο δεν περικόπτεται ως είδος πολυτελείας, αλλά αντίθετα αναπτύσσεται ως αναγκαιότητα περισσότερο παρά ως επιλογή, έχουμε ανάγκη μια τέχνη που θα προβληματίζει, που θα αμφισβητεί, που θα ανιχνεύει το μέλλον ψηλαφώντας ανοιχτές πληγές του παρελθόντος, που θα μπαίνει στα άβατα της ιστορίας και της συλλογικής μνήμης. Γιατί, το ότι η τέχνη δεν μπορεί πια να επιβιώσει ως επιλογή διασκέδασης ή ως βραδινή δημόσια εμφάνιση, δεν σημαίνει πως η τέχνη της κρίσης είναι νομοτελειακά ανατρεπτική.

Υπάρχει και η άλλη πλευρά της, η τέχνη της εσωστρέφειας και της ατομικής διαφυγής, η τέχνη της νοσταλγίας, η τέχνη ως παρηγορήτρα, ως νάρκωση και ανακούφιση, η τέχνη ως αυνανισμός.  Τελικά  το τι θυμάται μια κοινωνία είναι κοινωνικά κατασκευασμένο, αποτέλεσμα αντιπαραθέσεων, όπου βέβαια οι νικητές έχουν τον πρώτο λόγο. Έτσι η αναμέτρηση των σύγχρονων κοινωνιών με το παρελθόν τους αποκτά ιδιαίτερη σημασία σήμερα όπου υπερεθνικοί θεσμοί (ανάμεσα σ’ αυτούς και η Ευρωπαϊκή Ένωση) επιχειρούν μια ενιαία διαχείριση του παρελθόντος, ιδιαίτερα απέναντι στη κομμουνιστική αριστερά. Σε αντίθεση μ’ αυτές τις λογικές το Ρύγχος του λύκου και ο Σίμος Κερασίδης μας υπενθυμίζουν πως η ιστορία είναι πρώτα απ’ όλα η ιστορία της πάλης των τάξεων. Και το κυριότερο πως δεν μπορεί να αποδέχεσαι και να τιμάς αυτούς που αντιστάθηκαν και διώχτηκαν τότε και να μένεις αδιάφορος και ουδέτερος σ’ αυτούς που αντιστέκονται και διώκονται σήμερα. Αν μη τι άλλο το Ρύγχος του λύκου μας δίνει δύναμη να αντιμετωπίσουμε το  σήμερα»

 Κλείνοντας την σειρά των ομιλητών, ο συγγραφέας Σίμος Κερασίδης αναφέρθηκε στις δυσκολίες που συνάντησε στην προσπάθεια του να συγκεντρώσει το υλικό που παρουσιάζει στο βιβλίο του που είναι όπως τόνισε βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα και μαρτυρίες παρόλο που ορισμένα ονόματα παραλλάσσονται.
 

« …πως αυτός ένας αγωνιστής σκιά, ένα φάντασμα που ξεγλιστρούσε σα χέλι ανάμεσα απ΄τα δάχτυλα του εχθρού έπεσε σε παγίδα; Απορία ανεξήγητη. Ό,τι τον όρισε σαν υλική υπόσταση παρέμενε για χρόνια και ζαμάνια άφαντο, λες και ο ίδιος δεν υπήρξε πλάσμα ανθρώπινο, αλλά πομφόλυγα που έσκασε, νιφάδα χιονιού που έλιωσε. Ανήσυχος στο πέρα εκεί, όπου ποτέ δεν πίστεψε πως θα βρισκόταν, έψαχνε κάποιους ικανούς να ανασκαλέψουν τα υπολείμματα του και να διαιωνίσουν την θύμηση του. Αλλά εκεί, στο επέκεινα, φαίνεται πως ο χρόνος δεν μετριέται με τα γήινα δεδομένα έτσι τα απομεινάρια των7 ΕΑΜιτών βρέθηκαν το 1988, 45 χρόνια μετά την εκτέλεση τους. … Σαν επίλογο θέλω να τονίσω ότι το πόνημα μου αναφέρεται στον αγώνα για ελευθερία μέσα στην δίνη της Μικρασιατικής καταστροφής, της Μεταξικής Δικτατορίας και της Γερμανικής κατοχής. Οι εποχές εκείνες επικίνδυνες σε όσους αντιστέκονταν, φαντάζουν ρομαντικές σε σύγκριση με τη σημερινή παγκοσμιοποίηση όπου οι αντιστάσεις κάμπτονται από χαλύβδινες δυνάμεις όπου ισχυρές κοινωνίες εδραιώνουν την τρομακτική επιρροή τους, σε αντίθεση με τις αδύναμες που έχουν πρόβλημα επιβίωσης και περιμένουν νέους ήρωες να τους τραβήξουν από το τέλμα. Την άνοιξη όμως δεν την φέρνουν χελιδόνια που μετριούνται στα δάκτυλα του ενός χεριού. Η άνοιξη θα έρθει μόνο αν οι Έλληνες αφυπνιστούν, όχι απορημένοι αλλά αποφασισμένοι να διεκδικήσουν σθεναρά τα κεκτημένα που έχουν χαθεί!»